Samen
naar beter
Participatie van vrouwen met migratieachtergrond: onderzoek, film en vervolg
21 september 2022
De stad Antwerpen wil de weerbaarheid, zelfbeschikking en sociale en economische participatie van meisjes en vrouwen met een migratieachtergrond versterken. Zodat zij op basis van gelijke kansen volwaardig kunnen participeren aan de samenleving. Dat beleid willen ze schragen op onderzoek waarvoor HIVA en Avansa regio Antwerpen de opdracht kregen. En dat ze in 2021-2022 uitvoerden.
Op 14 mei was er al het slotevent van Vrouwen van Nu. HIVA en Avansa presenteerden de onderzoeksresultaten, een aantal vrouwen getuigden over hun ervaringen en de film met getuigenissen werd voor het eerst vertoond.
Nu is de publicatie van het onderzoek beschikbaar. De film gaat dit najaar op toer. En ook Vrouwen van Nu krijgt een vervolg met alvast infosessies dit najaar over de nieuwe trajecten.
135 vrouwen getuigen
Dit onderzoek kreeg de welluidende naam ‘Vrouwen van nu’. 135 Antwerpse dames met een migratieachtergrond en tientallen gerelateerde organisaties droegen hieraan bij. De vrouwen hebben roots in Latijns-Amerika, Afrika, Azië, Turkije en ook Joodse en Romavrouwen lieten hun stem horen.
Het onderzoek bracht drempels en hefbomen in kaart die deze vrouwen ervaren bij hun sociale en maatschappelijke participatie. Met als ultieme bedoeling: zicht krijgen op belangrijke sleutelmomenten en sleutelfiguren die bijdragen aan het empowerment van vrouwen met een migratieachtergrond.
Avansa begeleidde een aantal creatieve groepssessies en zorgde samen met de vrouwen mee voor input. Het was een participatief proces met behoorlijke kruisbestuiving. HIVA nam de individuele interviews voor haar rekening, deed een SWOT-analyse en begeleidde een focusgroep van medewerkers uit betrokken organisaties en diensten. Met al deze input schreef het onderzoeksinstituut een straffe publicatie. Waarover meer straks.
De film met getuigenissen gaat op toer
Avansa maakte met Ian Swerts van productiehuis Gletsjer een pakkende film met getuigenissen van een achttal straffe madammen.
Deze film gaat dit najaar op toer met een interactieve smakelijke nabespreking, zodat we het gesprek blijven voeren. We spelen de film zeven keer op verplaatsing bij gerelateerde groepen, burgerbewegingen, organisaties maar ook drie keer thuis, in de Klokstraat 12.
- 23 november 9 – 12u filmontbijt
- 24 november 18-21u filmbroodjes
- 27 november 11-14 u filmbrunch
Teken in op de filmavonden als organisatie of individu:
- Vrouwen van Nu speelt thuis (google form)
- Vrouwen van nu op locatie (google form)
Tijdens de creatieve nabespreking leggen we de link met de vervolgtrajecten.
- ‘Kwijt-gespeeld’: hoe kan je zelf als vrouw/moeder een hoopgever zijn? en
- ‘Alvast benoemd’: hoe kan je als dienstverlener een hoopgever zijn?
Meer info kan je verkrijgen via een mailtje naar ilse@avansaregioantwerpen.be of florinela@avansaregioantwerpen.be
Het onderzoek: de publicatie
Het onderzoek brengt de drempels en hefbomen in kaart die vrouwen met migratieachtergrond ervaren in hun participatie. Het is nu beschikbaar als publicatie.
Hieronder schetsen we een aantal krachtlijnen en conclusies.
Levensloopbanen
We hanteerden het begrip ‘levensloopbanen’ als een van de insteken. Deze werden uitgezet op zowel micro-, meso- en macroniveau.
- Op het microniveau verloopt het privéleven met familie en vrienden. Dit wordt gevat onder de noemer
- Op het publieke domein of het mesoniveau beweegt het terrein van het netwerk, waar onderwijs en werkomgeving zich bevinden.
- Op het macroniveau spelen structurele mechanismen zoals racisme en uitsluiting.
Oplossingen bevinden zich altijd op de drie niveaus en op het samenspel daartussen.
Sleutelmomenten en sleutelfiguren
Naast levensloopbaan, waren ook sleutelmomenten en sleutelfiguren van grote tel. De sleutelmomenten werden thematisch geclusterd. Opleiding, taal, buurt, werk om er maar enkele te noemen.
Sleutelfiguren zijn personen of instanties die de deelname aan de samenleving vergemakkelijken of eerder bemoeilijken. We deelden ze op in hoopgevers en poortwachters. Hoopgevers creëren kansen en zorgen soms voor dat extra steuntje in de rug dat de keuzevrijheid kan vergroten.
Conclusies onderzoek
- Eerste advies uit het onderzoek: de juiste hoopgevers ondersteunen is cruciaal en dat zowel in de privésfeer als in de publieke sfeer. De ondersteuning die deze hoopgevers bieden, gebeurt op dit moment soms nog te incidenteel en zou structureler mogen. Mogelijke interventies zijn bijvoorbeeld: handelingskaders aanbieden, sensibiliseren en vrouwen informeren over hun rechten.
- Tweede advies: versterk veilige ontmoeting. Dit kan geïnstalleerd worden door organisaties samen te brengen in bijvoorbeeld Huizen van de Vrouw en door vrouwen zowel in homogene als heterogene groepen te verbinden.
- Derde advies: werk outreachend en vindplaatsgericht. Zo bereik je meer kwetsbare of geïsoleerde vrouwen.
- Vierde advies: Publiek ‘moeten’ creëert soms privaat ‘mogen’. Soms creëer je kansen voor vrouwen vanuit verplichtingen, zoals in het inburgeringstraject of door leerplicht. Zonder de zelfbeschikking van vrouwen uit het oog te verliezen.
De stad gaat aan de slag met een aantal aanbevelingen. De input van de vrouwen en de resultaten van het onderzoek vormen ook de leidraad voor nieuwe projecten die Avansa voor de Stad Antwerpen zal begeleiden: participatief en cocreatief.
Download de publicatie
Vrouwen van Nu (pdf)
Zie ook Slotevent Vrouwen van nu